Grensoverschrijdingen .....

Is er ook onverdachte grensoverschrijding?

Grensoverschrijding is een onderwerp dat frequent in de media onder onze aandacht wordt gebracht. Het heeft veelal betrekking op de bejegening door leidinggevenden aan hun ondergeschikten en altijd is het oordeel over de leidinggevende ongunstig. De ondergeschikte beschouwt zichzelf als geschoffeerd en bedreigd, en vaak doet hij er verslag van dat zijn werkomgeving door die "verdachte" grensoverschrijdingen als onveilig wordt gevoeld.

Je komt bij de kennisneming van die berichten meermalen voor de vraag te staan wat er nu precies is gebeurd, maar dat wordt lang niet altijd duidelijk. Men kondigt een onderzoek aan en het wachten is dan op de resultaten daarvan.

Bij het samenstellen van het Walkartprogramma voor het komende seizoen viel in de vergadering van de programmacommissie ook de term grensoverschrijding en dat bracht de commissie op de gedachte dat er misschien ook wel gunstige grensoverschrijdingen zijn, maar daar onvoldoende aandacht voor is.

Maar als je naar de geschiedenis kijkt, ontkom je niet aan de gedachte dat veel van onze wetenschappelijke kennis niet mogelijk zou zijn geweest als wetenschappers bang voor grensoverschrijding waren geweest. Zouden de geheimen van de bewegende hemellichamen wel zijn ontdekt als Copernicus zich niet had losgemaakt van de katholieke leer waarin de aarde als het middelpunt van het heelal werd beschouwd? Was Luther geen moedige grensoverschrijder toen hij zich verzette tegen de aflatenhandel van de Paus en zo het begin van de reformatie in gang zette?

En wat te denken van grensverleggende literatuur en beeldende kunst? In de jaren vijftig deden schrijvers als Remco Campert, Lucebert en Simon Vinkenoog hun best om een nieuwe dichtkunst te ontwerpen die zich niet aan de gebruikelijke esthetische principes hield.

In 1964 was er ophef over het boek "Ik Jan Cremer" van Jan Cremer wegens het vulgaire taalgebruik, maar in feite was het een voorbode van vrije seks en de wilde jaren zestig. Jan Wolkers de groep Cobra van jonge schilders passen ook in het rijtje van grensoverschrijders. En hoe verschillend ook de waardering voor hun werk is, sindsdien is het taalgebruik in de Nederlandse literatuur en de stijl in de beeldende kunst ingrijpend veranderd.

Medische vindingen tegen de gevestigde orde in zijn ook grensoverschrijdend geweest. Te denken valt aan de ontdekking van de bloedsomloop en het gebruik van de microscoop. In de klassieke geneeskunde werd daar aanvankelijk neerbuigend over gedaan, maar ze hebben de medische wetenschap verrijkt.

Tenslotte moeten we niet vergeten dat ook Jezus een grensoverschrijder bij uitstek was toen hij leerde dat het koninkrijk des hemels niet ergens boven ons is, maar een geestesgesteldheid van de mens. En dat liefde het hoogste gebod is, niet de wetten of de regels van de joodse priesters.

Kortom: grensoverschrijding hoeft niet altijd en per se "slecht" te zijn. Vanuit die gedachte is voor het aanstaande seizoen een programma samengesteld waarin het overschrijden van grenzen in een ander daglicht komt te staan dan nu in de media het geval is. Onze benadering is dus anders dan wat men gewend is en misschien ook wel een tikje tegendraads, maar.... we zijn toch niet voor niets vrijzinnigen?

Het programma van dit jaar geeft een selectie van positieve - onverdachte - grensoverschrijdende onderwerpen en u zult bij lezing van dit boekje bemerken dat er verrassend veel over die onderwerpen te zeggen of te horen valt.

Naast onze Walkartontmoetingen zijn er natuurlijk ook weer de cursussen, de filosofiekring, de gespreksgroep over levensvragen en de muziekmiddagen.

Wij zijn ervan overtuigd dat er genoeg in het programma zit om uw belangstelling te prikkelen en wij hopen op grote opkomsten, boeiende lezingen en onverwacht nieuwe inzichten.

Namens de programmacommissie:

 

Johan de Wit, voorganger bij de Walkartgemeenschap