Retoriek en democratie in de oudheid

Door	Thierry Oppeneer, FWO-postdoc Universiteit Gent, faculteit Letteren en Wijsbegeerte, vakgroep Geschiedenis. Specialisaties: oude geschiedenis, antieke retoriek, democratie in de oudheid.
Datum	8 februari 2024
Tijd	20.00 - 22.00 uur
Plaats	Walkartcentrum, Kerkweg 19, Zeist
Opgave	bij Ineke Krediet, tel. 030-6923828 of via de contactpagina van de website. Deelnemers aan alle avonden hebben voorrang bij inschrijving!!
Kosten	€ 35,00 (5 avonden) of € 7,00 per avond voor leden en vrienden van de Walkartgemeenschap; € 50,00 (5 avonden) of € 10,00 per avond voor anderen. Er kan met een QR-code betaald worden. Gratis voor leden van het Klassiek Verbond (via lidmaatschap). Gratis voor scholieren (gesubsidieerd door het Klassiek Verbond). Koffie en thee worden u aangeboden door de Walkartgemeenschap.

Retoriek en democratie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het was in de context van de klassieke Atheense democratie dat antieke retoriek tot wasdom kwam en floreerde. Waar welsprekendheid bijna een nadeel lijkt te zijn voor hedendaagse politici, was het voor hun antieke tegenhangers een conditio sine qua non. Dit gold in het bijzonder voor de politici actief in de Griekse, directe democratieën waar het besluitvormingsproces gebaseerd was op de competitie tussen redenaars in de volksvergadering. Volgens onder meer Plato (zie hiernaast) was elk politiek systeem gebaseerd op deliberatie voor een massa publiek gedoemd om te mislukken; demagogie, vleierij en massahysterie gingen er immers hand in hand. Moderne commentatoren wijzen daarentegen juist op deze inclusieve en participatieve staatsvorm als verklaring voor het institutionele succes en de duurzaamheid van de polis als staatsvorm. In deze lezing worden de meest opmerkelijke aspecten in de complexe wisselwerking tussen antieke retoriek en democratie in de oudheid belicht.