Godsdienstfenomenoloog, studie theologie in Leiden. Promotie aldaar (1977).
Rob Nepveu behoort tot de religieus-humanistische stroming binnen Vrijzinnigen Nederland.
De vrijzinnig-Christelijke traditie vormt een belangrijke inspiratiebron voor deze stroming naast andere, waaronder vooral ook de Westerse filosofie.
Met de twee vorige overdenkingen vormt deze een soort drieluik. De eerste ging over het belangrijkste thema: de vervreemding van het traditionele godsbeeld, waarvoor het besef van het Mysterie van het Zijn in de plaats is gekomen.
De tweede overdenking was gewijd aan de vraag of Jezus nog betekenis heeft voor ons moderne mensen. Bevrijd van alle dogmatische toedichtsels blijft een nog steeds inspirerende figuur over die ons oproept te proberen bij te dragen aan de humanisering van onze samenleving.
En nu dan de vraag naar de Christelijke identiteit van onze cultuur. In de vorige eeuw kon de wijsgeer Karl Jaspers nog stellen dat wij allen Christenen zijn, kerklid of niet. Immers, onze cultuur is een Christelijke - of moeten we thans zeggen - was dit, waardoor allen die aan deze cultuur deel hebben daarom Christelijk kunnen worden genoemd.
Het is een bijzonder gegeven dat een heel kleine Joodse sekte, gevormd door enige mensen die in het Messiasschap van Jezus bleven geloven, is uitgegroeid tot de grootste wereldreligie. Deze religie heeft een grootse cultuur doen ontstaan. Naast kunst en literatuur heeft de Westerse cultuur een geëmancipeerde wetenschap en wijsbegeerte voortgebracht. Geëmancipeerd betekent hier: vrij van godsdienstige, kerkelijke bevoogding. Er ontstond zelfs een historisch-kritische studie van de Bijbel. Zoiets kent de Islam in het geheel niet.
Belangrijke waarden en normen zoals vrijheid, gelijkwaardigheid voor de wet van alle burgers en tolerantie stammen uit de Westerse cultuur, en met sociale gerechtigheid zijn zij voortgekomen uit onze door het Christendom gevormde beschaving. Betekent het verdwijnen van de kerken nu ook het einde van onze Christelijk bepaalde cultuur?
Ik kan dat niet geloven. Die waarden en normen zullen wellicht op een andere wijze worden doorgegeven aan volgende generaties. Maar ze zullen niet verdwijnen. Dreigt er dan geen islamisering van onze cultuur? Zeker zullen we uitingen van anti-westerse gezindheid van de kant van streng-orthodoxe moslims moeten tegengaan. Maar, wat uitzonderingen daargelaten, lijkt de islam met zijn niet-verlichte gedachtengoed voor vrij-denkende westerlingen weinig aantrekkelijk. Onze cultuur kan mijns inziens nog steeds, in de zin van wat Karl Jaspers zei, Christelijk worden genoemd. De islam is voor een cultuur die door de verlichting geëmancipeerd is, geen alternatief. Eerder zullen nieuwe generaties moslims door het vrije Westerse denken leren zelf kritisch te denken.