Wat verbindt ons?

Toen de coronacrisis begon was er sprake van een grote saamhorigheid. Pandemieën en oorlogen weten lotgenoten te binden. Het gaat om ‘ons’ tegenover een virus of de vijand. Sport zou moeten binden en doet dat ook. Mensen scharen zich achter een bepaalde club; zij vormen de fans van die club. Maar ze staan bijna op voet van oorlog met de fans van andere clubs.
Cultuur, en met taal als onderdeel daarvan, werkt als sterk bindende factor. Maar ook hier staan ‘wij’ vaak tegenover ‘anderen’.
Bij religie zie je vaak hetzelfde. Aanhangers van de ene religie staan helaas vaak tegenover die van een andere. Hierbij speelt het begrip waarheid vaak een grote rol. Men kent zichzelf het exclusieve bezit van dewaarheid toe en meent dat anderen deze niet of maar voor een deel bezitten.
Maar binnen religies zie je gelukkig ook naast degenen die exclusief denken, anderen die inclusief denken. Wie alle anderen ook als schepselen van de ene God of iedereen en alles als voortkomend uit de ene God of de Natuur ziet, die ziet alle verdere verschillen als van betrekkelijke waarde. Want men ziet alles en iedereen in de eerste plaats als verbonden met de ene en enige werkelijkheid, het zijnsmysterie of hoe men deze ook verder benoemt.
Dat is een mystiek besef dat tot een esthetische houding behoort te leiden.